Vigiles là lực lượng cảnh sát và lính cứu hỏa của La Mã cổ đại. Được thành lập bởi Augustus vào thế kỷ thứ nhất sau Công Nguyên, họ chịu trách nhiệm chữa cháy và làm nhiệm vụ tuần tra vào ban đêm. Họ được tổ chức thành các đội và tuần tra 14 quận của Rome. Trang bị các xô, rìu và máy bơm đơn giản, họ thường là lực lượng đầu tiên đối phó với các đám cháy thường xuyên trong các khu dân cư đông đúc của Rome. Việc thành lập Vigiles là bước tiến quan trọng trong việc phát triển tổ chức chữa cháy và các biện pháp an toàn công cộng ở các khu vực đô thị.
Nero, một Hoàng đế khác, đã thành lập nhóm nô lệ Vigiles vào năm 60 sau Công Nguyên để phòng cháy và chữa cháy bằng cách sử dụng dây chuyền xô nước, máy bơm cùng với cọc, móc và cả máy bắn đá để phá hủy các tòa nhà trước khi ngọn lửa lan rộng.
Thành phố Rome cổ đại đã áp dụng các quy định xây dựng như sử dụng vật liệu không dễ cháy và duy trì khoảng cách giữa các tòa nhà để ngăn chặn hỏa hoạn. Ngoài ra, hệ thống đường phố, ngõ hẻm và quy hoạch đô thị cũng được thiết kế để giảm thiểu rủi ro cháy nổ.
Tử Cấm Thành, hay Cố Cung, được bắt đầu xây dựng vào năm 1406 và hoàn thành vào năm 1420 dưới triều đại của nhà Minh.
Trong Tử Cấm Thành, lực lượng ngăn ngừa hoả hoạn được tổ chức dưới hình thức những vạc nước lớn được đặt xung quanh cung điện để sử dụng trong trường hợp hỏa hoạn, cùng với các biện pháp quy định xây dựng và giám sát nghiêm ngặt để giảm thiểu rủi ro cháy. Các vạc này được làm bằng đồng, có chân đế, và có thể chứa được gần một khối nước cho mục đích chữa cháy.
Khi xảy ra cháy trong Tử Cấm Thành, lực lượng lính canh và thị vệ trong cung sẽ chịu trách nhiệm dập lửa. Họ sử dụng nước từ các vạc đồng, cát và các phương tiện phá dỡ thô sơ để kiểm soát và ngăn chặn hỏa hoạn.
Trong lịch sử nước Nhật, các phương tiện chữa cháy sớm nhất được ghi nhận là các “gậy dập lửa” được biết đến với tên gọi “Do-ko” hoặc “Matoi” Đây là các thiết bị đặc biệt được sử dụng để chữa cháy và quản lý đám cháy trong thời kỳ Edo (1603-1868).
Phương tiện chữa cháy này thường được sử dụng bởi những người lính chữa cháy chuyên nghiệp, được gọi là “Hikeshi,” một tên gọi mà bạn có thể hiểu là “người dập tắt đám cháy”. Đây là những cây gậy dài làm bằng gỗ, một đầu có các vòng thép có thể cài lá cây, cỏ tươi. Khi có sự cố cháy xảy ra, các Hikeshi sẽ đến hiện trường, mỗi người cầm theo một Matoi để dập tắt đám cháy. Cây gậy chữa cháy này cũng thường được trang trí một cách tinh xảo và có thể hiển thị biểu tượng hoặc huy hiệu của đội chữa cháy hoặc khu vực cụ thể.
Gậy chữa cháy Do-ko hoặc Matoi không chỉ có vai trò chữa cháy mà còn được sử dụng như một biểu tượng thể hiện sự an toàn và năng lực khống chế hoả hoạn trong thời kỳ Edo ở Nhật Bản.
Thế kỷ 17 – đột phá trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy
Thiết bị chữa cháy sớm nhất được ghi nhận trong lịch sử nước Đức có thể là bình chữa cháy dạng máy bơm tay, được sử dụng để phun nước vào đám cháy.
Bình chữa cháy dạng bơm tay, hay còn gọi là máy bơm chữa cháy cổ điển, thường được làm từ gỗ và da và hoạt động bằng cách sử dụng đòn bẩy để bơm nước hoặc hợp chất chữa cháy. Người dùng sẽ kéo đẩy đòn bẩy để tạo áp lực, phun nước ra từ đầu vòi chữa cháy nhằm dập tắt lửa. Thiết bị này đòi hỏi sức lực đáng kể và thường được sử dụng trong các đội ngũ chữa cháy cộng đồng. Lực lượng phòng cháy chữa cháy đầu tiên ở Đức, thành lập tại Meißen vào năm 1672, có thể được coi là một trong những tổ chức chữa cháy tự nguyện đầu tiên. Tuy nhiên, thông tin chi tiết cụ thể về cấu trúc, phương pháp hoạt động, hoặc trang bị của họ vào thời điểm đó có thể cần được tìm hiểu từ các nguồn lịch sử địa phương hoặc tài liệu chuyên ngành.
Lực lượng chữa cháy đầu tiên ở Nga được ghi nhận từ thời kỳ của Peter Velikiy (Peter Đại đế) vào cuối thế kỷ 17. Peter Velikiy, người cai trị Nga từ năm 1682 đến 1725, đã lập ra một hệ thống chữa cháy đầu tiên tại Moskva (Moscow) vào năm 1698. Hệ thống này bao gồm các đội chữa cháy được cử đi theo ca để kiểm tra và dập tắt đám cháy. Ngoài ra họ được chuẩn bị sẵn nguồn nước và trang bị một số phương tiện thô sơ để chữa cháy và cứu nạn. Peter Đại đế cũng thiết lập một loạt quy định và quy tắc an toàn chống cháy nổ tại các khu vực quan trọng của thành phố, đánh dấu bước đầu tiên trong việc tạo ra lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp ở Nga.
Xe chữa cháy sớm nhất trong lịch sử được sản xuất tại Anh vào thế kỷ 17. Loại xe chữa cháy này, gọi là “fire engine” (xe chữa cháy), được phát triển bởi nhà thơ và nhà hóa học người Anh Sir Richard Newsham vào năm 1721. Được biết đến như “Newsham’s Fire Engine,” xe chữa cháy này hoạt động bằng cách sử dụng một bơm tay để bơm nước từ một nguồn nước gần để dập tắt đám cháy.
Trước đó, các phương tiện chữa cháy sơ khai gồm các thùng nước, thảm và thùng bùn được sử dụng để cố gắng dập tắt đám cháy. Nhưng xe chữa cháy do Sir Richard Newsham phát triển đã đánh dấu sự tiến bộ đáng kể trong lĩnh vực này và đã được sản xuất ở Anh.
Hệ thống báo cháy thế kỉ 19
Thiết bị báo cháy đơn lẻ đầu tiên được ghi nhận ở Anh vào năm 1852, là một thiết bị cơ học đơn giản, thường được gọi là “Tinker’s Bell.” Khi nhiệt độ tăng lên do đám cháy, thiết bị sẽ kích hoạt một chuông báo động để thông báo cho người xung quanh.
Hệ thống báo động cháy ghi nhận đầu tiên được tạo ra bởi Tiến sĩ William Channing và Moses Farmer vào năm 1852 tại Boston, Hoa Kỳ. Đó là một hệ thống điện tín được thiết kế để báo động trong trường hợp có hỏa hoạn. Hệ thống này sử dụng một loạt mạch điện và chuông báo động, với các hộp đặt xung quanh thành phố để người dân báo địa điểm xảy ra hỏa hoạn. Khi người ta kéo tay nắm trên hộp, nó sẽ gửi một tín hiệu mã hóa đến trạm trung tâm, chỉ định số của hộp và từ đó tra cứu ra vị trí của đám cháy. Các thiết bị này làm bằng kim loại và mạch bán dẫn.
Chuông báo cháy trong hệ thống phòng cháy chữa cháy cổ điển
